Troonrede van 13 februari 1849

Mijne Heeren, de Leden van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal!

Naar het uitdrukkelijk voorschrift der Grondwet, is de taak der beide Kamers van de Staten-Generaal, die tot heden bestonden, met dit oogenblik volbragt.

Met naauwgezetheid hebben die Kamers Mij, na de aanneming der grondwets-wijzigingen, bijgestaan, en zij verdienen dank voor de hulp, welke zij hebben verleend, tot aan het nieuwe tijdperk, dat wij thans intreden.

Het is Mij een genoegen U, Mijne Heeren! om Mij vereenigd te zien.

Vertegenwoordigers van een Volk, dat bij de afgeloopene verkiezingen heeft getoond zijne regten op prijs te stellen, maar ook die te willen uitoefenen in ordelievenden zin en met kalmte, zult Gij, Ik vertrouw zulks, in denzelfden geest handelen, en met warme belangstelling, zonder vooringenomenheid, in beraden overleg met Mij, voor het heil des Vaderlands werkzaam zijn.

Het verheugt Mij U te kunnen mededeelen, dat de goede verstandhouding met andere Staten bewaard is gebleven, niettegenstaande omwenteling en oorlog een groot deel van Europa beroerden.

De betrekkingen van het Hertogdom Limburg tot den Duitschen Bond hebben eenige moeijelijkheid opgeleverd, welke Ik, steunende op de tractaten, hoop uit den weg te ruimen.

Inmiddels zijn orde en rust in dat Hertogdom gehandhaafd.

Daartoe heeft de landmagt op eene prijzenswaardige wijze medegewerkt, en Ik mag niet afzijn hare diensten, dáár en elders bewezen, allezins te erkennen.

Toen gewigtige gebeurtenissen in het afgeloopen jaar hare vermeerdering noodzakelijk maakten, heeft deze, even als later hare trapsgewijze vermindering, bewezen, dat Nederland, zonder moeijelijkheid en met spoed, zijne strijdkrachten kan uitbreiden en inkrimpen.

Door de genomene maatregelen is het mogelijk geworden van de sommen, met welke de begrooting van Oorlog voor 1848 werd verhoogd, een aanzienlijk bedrag onaangeroerd te laten.

Reeds in ditjaar zal de vermindering op die begrooting met onaanzienlijk zijn. Een beperkt stelsel van verdediging zal verdere bezuiniging bevorderen en bevestigen.

De zeemagt blijft door hare diensten alle reden van tevredenheid geven. Eene aanmerkelijke versterking van oorlogsbodems is naar de Oost- en West-Indische bezittingen gezonden, en ter meerdere bescherming van den handel is de Oostkust van Afrika, werwaarts de handelsondernemingen zich uitbreiden, door een oorlogsvaartuig bezocht geworden, en is er last gegeven om een ander naar de Noordwestkust van Amerika te doen stevenen.

In onze Oost-Indische bezittingen heerscht eene gewenschte rust.

Er werden maatregelen beraamd, om den tegenspoed te herstellen, welke

onze wapenen, in weerwil van de dapperheid van het leger, op Balie hebben ondervonden.

Ook in onze West-Indische bezittingen wordt rust genoten. Zij werd in het afgeloopen jaar op enkele plaatsen gestoord, maar spoedig hersteld. Op het inwendige des Rijks onzen blik vestigende, treffen wij er meer dan één punt aan, dat ons tot blijdschap stemmen kan.

Onze beminde landgenooten blijven zich onderscheiden door gehechtheid aan orde, door eerbied voor wet en gezag.

De beroeringen van Europa hebben wel is waar ook hier nadeeligen invloed uitgeoefend op de bedrijvigheid van handel en nijverheid; maar naauwelijks scheen de rust te worden hersteld, of beide werden verlevendigd, en het tegenwoordig oogenblik belooft eene betere toekomst.

Met uitzondering der jongste rampen, die eenige gedeelten van ons Vaderland troffen, zijn wij van dijkbreuken en watervloeden verschoond gebleven.

Na de herziening der Grondwet, heb lk Mijne aandacht gevestigd op s Rijks uitgaven, en de wijze, waarop zij, zonder hevige schokken, en behoudens een regelmatig bestuur, kunnen worden verminderd; zoomede op de wetten, welke tot volledige uitvoering der Grondwet worden gevorderd.

Het verslag door de tijdelijke Ministers omtrent de vermindering der staatsuitgaven aan Mij uitgebragt, heeft aanvankelijk reeds tot uitvoering van somrnige daarin opgenomen denkbeelden geleid. Andere zijn voor wijziging en uitbreiding vatbaar. Weder andere behoeven eene wettelijke regeling.

Ik verwacht van de Vertegenwoordiging, dat Zij, waar hare medewerking gevorderd wordt, die zal verleenen onder den indruk der overtuiging, dat eene krachtige regering vooral in dezen tijd eene eerste behoefte is.

De wetten, ter uitvoering der Grondwet vereischt, worden in den mdden zin dier Staatsregeling ontworpen. Zij zullen U achtervolgens worden voorgelegd.

De stremming, welke de gebeurtenissen der laatste tijden in het onderling verkeer der volken hebben te weeg gebragt, heeft nadeelig op de inkomsten der schatkist teruggewerkt. Die invloed zal zich ook gedurende het loopende jaar, ofschoon in mindere mate, doen gevoelen.

Middelen, waarbij het bedrijvig deel der Natie zooveel mogelijk is gespaard, zullen U worden voorgedragen, om in de tekorten te voorzien.

Het belang en het crediet des Lands vorderen, dat de lasten van het oogenblik niet op nieuw op de toekomst worden geschoven, opdat in betere tijden, bij voordeelige uitkomsten, niet alles door den druk van het verledene blijve beklemd en onvruchtbaar gemaakt.

Laat ons, Mijne Heeren! met die eendragt, welke kracht geeft, ijverig voortgaan om het goede te bevorderen, en het Opperwezen zal Zijn zegen op onzen arbeid geven.

Ik verklaar deze zitting der Staten-Generaal geopend.