Mijne Heeren!
De Koning, ook thans verhinderd, in Uw midden te verschijnen, heeft ons opgedragen deze zitting der Staten-Generaal te openen.
De geestdrift, waarmede het heuglijk feit van Zijner Majesteits veertigjarige Regeering door het Nederlandsche volk alom in den lande is herdacht, heeft opnieuw het bewijs geleverd, dat een hechte, onverbreekbare band het Huis van Oranje en Nederland vereenigd houdt.
Het is ons aangenaam te mogen mededeelen, dat ’s Konings betrekkingen met de buitenlandsche Mogendheden steeds van den meest vriendschappelijken aard zijn. Onderhandelingen zijn aangeknoopt en middelen beproefd om aan de bestaande onzekerheid omtrent de grenzen van het Nederlandsch gebied zoo in Suriname als op Borneo een goed einde te maken.
De oogst heeft in dit jaar over het algemeen beantwoord aan de goede verwachtingen, die daarvan gekoesterd werden; de toestand van den veestapel is zeer bevredigend; de heropening van de Engelsche markt voor den onbelemmerden invoer van levend hoorn- en wolvee uit Nederland, die op 1 September jongstleden plaats had, zal ongetwijfeld een gunstigen invloed op den veehandel uitoefenen. Ook voor den goederenhandel, de scheepvaart en de nijverheid is de toestand verbeterd.
De toestand van ’s Rijks geldmiddelen blijft bij voortduring bevredigend, mede ten gevolge van het ruimer vloeien van verschillende bronnen van inkomst.
Behalve de reeds aanhangige wetsontwerpen zullen aan Uwe overweging worden onderworpen voorstellen, tot herziening der wetten op de consulaatrechten en tot voorziening tegen besmettelijke ziekten; wijders ontwerpen betreffende het faillissement en surseance van betaling, het wetboek van militair strafrecht en de vaststelling van een reglement op de krijgstucht.
In verband met de weldra te wachten voltooiing der herziening van de belastbare opbrengst der ongebouwde eigendommen zal U een wetsontwerp worden aangeboden tot vaststelling van het bedrag der belasting op de ongebouwde eigendommen voor het Rijk te heffen. Met het daarvoor aan te nemen bedrag zal rekening kwmen gehouden worden bij een mede aan U aan te bieden ontwerp van wet tot wijziging van sommige bepalingen van den zesden titel der wet regelende de samenstelling, inrichting en bevoegdheid der gemeentebesturen, ter voorziening in de min gunstige financieele omstandigheden van sommige gemeenten.
Een wetsvoorstel tot verbetering der heffing van invoerrechten naar de waarde zal U bereiken, nadat bij de wet zal zijn bekrachtigd de nadere overeenkomst tot wijziging van het handels- en scheepvaarttractaat met Groot-Britannië en Ierland.
Ontwerpen tot regeling van den verplichten krijgsdienst en tot vaststelling van de bepalingen omtrent den staat van oorlog en beleg zullen U zoo spoedig mogelijk worden voorgelegd.
Een voorstel tot verandering der bestaande voorschriften op het vervoer van brieven en drukwerken zal U eerlang bereiken, de herziening der wetten op de pakketpost en op de Rijkspostspaarbank wordt voorbereid, gelijk mede een wetsontwerp tot toekenning van tegemoetkoming aan werklieden wegens verminking in dienst van het Rijk of van aannemers van Rijkswerken.
Overeenkomsten tot het verkrijgen eener betere regeling van het spoorwegwezen zullen vermoedelijk spoedig aan Uwe goedkeuring worden onderworpen.
De toestand der Overzeesche bezittingen van het Rijk geeft over het algemeen stof tot tevredenheid en hoop op vooruitgang.
Zee- en landmacht kweten zich ook daar van hares plicht en handhaafden, waar zij geroepen werden aan vijandelijke aanvallen weerstand te bieden, haren ouden roem.
Het nog altijd voortdurend verzet van enkele hoofden en hunne aanhangers onder de bevolking van Atjeh maakte tot tweemalen de wederopvatting der wapenen noodzakelijk, waarbij ook door onze troepen groote verliezen geleden werden. Niettemin openbaart zich steeds meer neiging tot toenadering en onderwerping.
Op Java zijn de woelingen onder de bevolking door het krachtig optreden van het Bestuur en de bestraffing der schuldigen geheel bedwongen en is de rust overal hersteld.
Hoewel nog enkele takken van landbouwnijverheid lijden onder ziekten in het gewas of geringe prijzen op de wereldmarkt, breidt de nijverheid zelve zich uit en vermeerdert, ook onder eene gematigde heffmg van belastingen, de welvaart der bevolking.
Middelen worden beraamd om de kolonie Suriname uit haren staat van verval op te beuren.
De kolonie Curaçao werd geteisterd door eene langdurige droogte. Aan de noodlijdende bevolking werd van bestuurswege en door de algemeene liefdadigheid zooveel mogelijk hulp verschaft.
Gods onmisbare zegen ruste op Uwen arbeid, tot bevordering van ’s lands belangen.
In naam des Konings verklaren wij deze zitting der Staten-Generaal geopend.