Leden der Staten-Generaal,
Ofschoon meer dan drie maanden zijn verlopen sinds de verkiezingen voor de Tweede Kamer werden gehouden, is het nog niet mogelijk gebleken te komen tot de vorming van een nieuw kabinet. Het demissionaire kabinet doet op mijn uitnodiging alles wat het in het belang van het Koninkrijk noodzakelijk acht.
Evenwel kunnen U onder deze omstandigheden geen plannen betreffende het in de toekomst te voeren beleid worden voorgelegd.
Niettemin heb ik er bijzondere prijs op gesteld de eerste gewone zitting der vernieuwde Staten-Generaal persoonlijk te openen.
Gij zijt hier voor het laatst bijeen in het sinds 1887 geldende aantal.
De uitbreiding van het aantal leden, waartoe bij de jongste wijziging der grondwet is besloten, zal spoedig tot stand komen.
Ook in het komende jaar zuit Gij gesteld worden voor tal van vraagstukken, waarop veelal ook de internationale toestand invloed uitoefent. Over het wereldbeeld blijven de schaduwen liggen van belangrijke internationale problemen, welke nog steeds niet tot oplossing konden worden gebracht. In de laatste tijd bestaat bovendien reden tot bezorgdheid over een ondermijning van het vertrouwen, dat althans in de vrije wereld de internationale rechtsregels en gebruiken worden nageleefd. Herstel van dit vertrouwen moet van het hoogste belang worden geacht voor het bereiken van stabiliteit in de internationale betrekkingen. Alleen indien de overtuiging aanwezig is, dat de regels van het internationals verkeer in acht worden genomen, zal de mogelijkheid blijven bestaan om ernstige conflicten te voorkomen door tijdig in vreedzaam overleg een voor partijen aanvaardbare oplossing te zoeken.
Verschillende gebeurtenissen in Indonesid in de loop van dit jaar hebben geleid tot een ontwikkeling in de verhouding tussen ons land en deze republiek, die wij betreuren.
De zorg der regering blijft uitgaan naar Nederlanders in Indonesië, die aldaar in moeilijkheden verkeren, en naar hen, die zich vandaar in Nederland vestigen.
De ontwikkeling van de situatie in het middenoosten heeft de wereld voor nieuwe en gevaarlijke problemen gesteld.
Het bezoek, dat mijn man en ik het vorige jaar aan Suriname en de Nederlandse Antillen hebben gebracht, stemde ons tot grote vreugde. Wij bewaren een dankbare herinnering aan de talloze blijken van aanhankelijkheid, die wij daar ontvingen en die duidelijk de sterke band met het Koninkrijk aantoonden.
De openlegging van Nederlands-Nieuw-Guinea gaat voort. Daarbij wordt gestreefd naar toenemende inschakeling van de autochtone bevolking bij de ontwikkeling van eigen land. Een werkcommissie is ingesteld, die tot taak heeft een algehele herziening van de Bewindsregeling-Nieuw-Guinea voor te bereiden.
De luchtvaartonderhandelingen met de Verenigde Staten hebben hier te lande tot nu toe teleurstelling gewekt. lk spreek de hoop uit, dat bij de voortzetting daarvan meer dan tot dusver met redelijke aanspraken van de Nederlandse luchtvaart rekening zal worden gehouden.
Het Nederlandse volk heeft zich de laatste jaren mogen verheugen in een over het algemeen genomen gunstige economische ontwikkeling. Ook thans blijft de toestand gekenmerkt door een hoge graad van bedrijvigheid. Intussen treden, zowel in ons land als daarbuiten, geleidelijk meer spanningen op. Maatregelen tot het tegengaan daarvan vragen in toenemende mate de aandacht, in het bijzonder ook met het oog op de ongunstiger ontwikkeling van de betalingsbalans in de verstreken maanden van dit jaar.
De op zichzelf verheugend hoge stand van de werkgelegenheid in onderscheidene bedrijfstakken komt tot uiting in een toenemende vraag naar arbeidskrachten, waaraan, ondanks alle inspanningen, niet kan worden voldaan.
Dit is ook van invloed op het tempo, waarin kan worden ingelopen op het woningtekort, dat de zwaarste nood is, waaronder ons volk lijdt. Alle mogelijkheden om in die nood met groter spoed te voorzien dienen te worden aangegrepen. Aan de woningbouw wordt de grootst mogelijke prioriteit gegeven.
Ook bij de verschillende takken van het onderwijs noopt het tekort aan personeel en gebouwen tot ingrijpende maatregelen.
De gezondheidstoestand der bevolking blijft zich gunstig ontwikkelen. Hoewel nog niet te voorzien is welke wetsvoorstellen U in de naaste toekomst zullen bereiken en in hoeverre reeds ingediende voorstellen zullen worden gehandhaafd, staat het vast, dat in het komende zittingsjaar weer veel van Uw werkkracht zal worden gevraagd.
Naast de begrotingen zullen reeds dadelijk de ontwerpen betreffende pensioenregelingen en inzake de ziekenfondsverzekering voor bejaarden in aanmerking komen voor behandeling. Tijdige afdoening daarvan is van overwegende betekenis in verband met de wet op de algemene ouderdomsverzekering.
Het beroep, dat op velen van U wordt gedaan voor de vertegenwoordiging in internationale en supranationale parlementaire instellingen, zal een nieuwe uitbreiding ondergaan. Binnenkort zal de raadgevende interparlementaire Beneluxraad voor het eerst bijeenkomen. lk vertrouw, dat hij een nieuwe impuls zal geven aan de samenwerking van de Beneluxlanden, die een bijzondere betekenis heeft in het geheel van de vrije volkeren, waaraan Nederland deelneemt.
Het overleg tussen de zes landen, die deel uitmaken van de Kolen- en Staalgemeenschap, inzake de totstandkoming van een verdrag over de gemeenschappelijke markt en over de kernenergie zal bij welslagen aan dit geheel een nieuw en belangrijk element toevoegen.
Moge God U wijsheid en kracht schenken voor de vervulling van Uw veelzijdige en verantwoordelijke taak.
Hiermede verklaar ik de zitting der Staten-Generaal voor geopend.